Wheat Weed Control : रब्बी हंगामाला सुरुवात झाली असून, गहू उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी एक अत्यंत महत्त्वाची आणि खर्चात बचत करणारी बातमी समोर आली आहे. गहू पिकात सुरुवातीच्या काळात येणाऱ्या तणांमुळे उत्पादनात मोठी घट होते. याच समस्येवर मात करण्यासाठी कृषी तज्ज्ञांनी पेरणीनंतर ४८ तासांच्या आत तणनाशकाचा वापर करण्याचा ‘प्री-इमर्जन्स’ (Pre-Emergence) उपाय सुचवला आहे. यामुळे खुरपणीचा संपूर्ण खर्च वाचणार असून, पिकाची वाढ अधिक चांगली होण्यास मदत मिळेल.
Wheat Weed Control तणांमुळे होणारे नुकसान: एक मोठी समस्या
गहू पिकात गाजर गवत, काळी गवत, चिटके गवत आणि इतर रुंद व गोल पानांची तणे मोठ्या प्रमाणात दिसतात. ही तणे पिकाच्या वाढीसाठी आवश्यक असलेले पाणी, अन्नद्रव्ये आणि सूर्यप्रकाश शोषून घेतात. परिणामी, गव्हाच्या रोपांची वाढ खुंटते आणि त्यांना येणाऱ्या फुटव्यांची संख्या कमी होते, ज्यामुळे थेट उत्पादनावर परिणाम होतो.
‘धनुटॉप सुपर’ – तण नियंत्रणासाठी प्रभावी पर्याय
यावर उपाय म्हणून, धानुका (Dhanuka) कंपनीचे ‘धनुटॉप सुपर’ (Dhanutop Super) हे तणनाशक एक चांगला पर्याय ठरत आहे.
‘धनुटॉप सुपर’ कसे करते काम?
या तणनाशकामध्ये ‘पेंडीमेथालिन ३८.७% CS’ (Pendimethalin 38.7% CS) हा मुख्य घटक आहे. हे तणनाशक जमिनीवर फवारल्यास, ते जमिनीवर एक संरक्षक थर तयार करते. जमिनीत असलेले तणांचे बी या थरामुळे अंकुरू शकत नाही आणि ते उगवण्यापूर्वीच नष्ट होते.
- खर्चात बचत: यामुळे शेतकऱ्यांचा खुरपणीसाठी लागणारा मोठा मजुरीचा खर्च पूर्णपणे वाचतो.
- उत्तम वाढ: पिकाला सुरुवातीचे दीड ते दोन महिने तणविरहित वाढीसाठी मिळतात. हा काळ गव्हाला फुटवे येण्यासाठी सर्वात महत्त्वाचा असतो. अन्नद्रव्यांसाठी स्पर्धा नसल्याने फुटव्यांची संख्या वाढून उत्पादनात वाढ होते.
वापरण्याची योग्य पद्धत आणि प्रमाण
या तणनाशकाचा चांगला परिणाम मिळण्यासाठी योग्य वेळी आणि योग्य प्रमाणात वापर करणे अत्यंत आवश्यक आहे.
- योग्य वेळ: गहू पेरणी झाल्यानंतर आणि पहिले पाणी (बागायती क्षेत्रात) दिल्यानंतर ४८ तासांच्या आतच याची फवारणी करावी. गहू आणि तण उगवण्यापूर्वीच हा वापर करणे बंधनकारक आहे.
- जमिनीची स्थिती: फवारणीच्या वेळी जमिनीत पुरेसा ओलावा (दमटपणा) असणे महत्त्वाचे आहे. ओलावा असल्यासच तणनाशकाचा संरक्षक थर प्रभावीपणे तयार होतो.
- प्रमाण: प्रति २० लिटर पाण्याच्या पंपासाठी ८० ते १०० मिली ‘धनुटॉप सुपर’ या प्रमाणात वापरावे.
हा उपाय शेतकऱ्यांसाठी वेळ आणि पैसा वाचवणारा असून, गहू पिकाचे उत्पादन वाढवण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल ठरू शकतो. तणनाशकाचा वापर करताना कृषी तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे नेहमीच फायदेशीर ठरते.
